Εγώ

Κρανίο, μυστική καρδιά

αόρατοι δρόμοι του αίματος

υπόγειες στοές του Πρωτέα ύπνου, 

σπλάχνα, αυχένας, σκελετός.

Είμαι όλα τούτα. Είναι απίστευτο

αλλά είμαι ακόμα κι η ανάμνηση ενός σπαθιού, 

κι η μνήμη ενός ήλιου μοναχικού που βασιλεύει, 

σκορπίζει, γίνεται χρυσαφένια σκιά, κι έπειτα χάνεται.

Είμαι κείνος που κοιτάει απ' το λιμάνι τις πλώρες.

είμαι τα σπάνια βιβλία, οι σπάνιες γκραβούρες 

με τη φθορά του χρόνου.

Είμαι εκείνος που φθονεί αυτούς που 'χουν πεθάνει.

Το πιο παράξενο είναι ότι είμαι κάποιος που συνταιριάζει λέξεις, 

σ' ένα δωμάτιο κάποιου σπιτιού.

J. Borges

Μουσική Μπετόβεν

Σε μια εικόνα του Μπαλεστριέρη.

Αν και η φωνή του δοξαριού και των κοκκάλων λείπει, 

Για να σ᾽ ακούσω αληθινά, ω μουσική ουρανία! 

Μα κ' έτσι ακόμα το βουβό των άλλων καρδιοχτύπι 

Μου δείχνει την απόκοσμη εκεί μέσα λιτανεία.

Τίποτ' απ' τη συγκίνηση την ήσυχα πνιγμένη 

Μεσ' τα βαρειά σκεπάσματα παραθυριών και τοίχων, 

Τίποτε, ξένο κι' από με, η αμάντευτο δε μένει, 

Που στο κατώφλι στέκομαι προσκυνητής των ήχων.

Κ' ενώ δεν ξέρω ποια γρροικούν μεγάλη συμφωνία, 

Του Ναπολέοντα τάχατες, η τάχα των Ποιμένων ; 

Ως τόσο φτάνει και σε με, καθάρια η αρμονία, 

Δασών ανεμοφίλητων, κυμάτων αφρισμένων.

Και τότε βλέπω ζωντανή την ίδια εικόνα 'Εκείνου, 

Γυμνό το πλαίσιο αφίνοντας σ' ένα ταπέτο απάνου, 

Να κρούη με δάχτυλα αλαφρά, λευκά σαν άνθια κρίνου, 

Τα πλήχτρα τα ελεφάντινα του μαγεμένου οργάνου.

Μ. Μαλακάσης 

Το όνειρο

Τα μεσάνυχτα, καθώς τα ρολόγια θα σκορπάνε άφθονο χρόνο 

θα κάνω ένα βήμα πιο πέρα απ' τους συντρόφους του Οδυσσέα

στον τόπο του ονείρου, εκεί που δε φτάνει 

η ανθρώπινη μνήμη.

Από τον βυθισμένο αυτό τόπο, διασώζω κατάλοιπα 

που δεν καταλαβαίνω εντελώς: 

τα πιο κοινά χορτάρια της βοτανικής, 

ζώα κάθε λογής, συνομιλίες με νεκρούς, 

πρόσωπα που εντέλει είναι προσωπίδες, 

λέξεις από γλώσσες πανάρχαιες 

και πότε πότε με πιάνει ένας τρόμος 

που δεν συγκρίνεται με τα καθημερινά βάσανα.

Θα είμαι όλοι ή κανείς. Θα είμαι ο άλλος, 

που ήδη είμαι δίχως να το ξέρω, αυτός που είδε 

την αγρύπνια μου στο δικό του όνειρο. 

Τη λογαριάζει υπομονετικά και χαμογελάει.

J. Borges 

Ότι γεννιέται μ' εμένα

Τραγουδάω το χορτάρι που γεννιέται μ' εμένα 

τούτη τη στιγμή την ελεύθερη, τις ζυμώσεις 

των τυριών, του ξιδιού, τη μυστική 

του πρώτου σπόρου ανθοφορία, τραγουδάω 

το τραγούδι του γάλακτος που πέφτει τώρα 

από τη μια στην άλλη των μαστών λευκότητα, 

τη γονιμότητα του στάβλου τραγουδάω, 

τις φρέσκιες κοπριές των μεγάλων αγελάδων, 

απ' το άρωμα των οποίων πετάνε πλήθη 

και πλήθη 

γαλάζιων φτερών, μιλάω 

χωρίς καμιά μεταβολή για ο,τι μόλις τώρα συμβαίνει 

στον μπούμπουρα και στο μέλι του, στη λειχήνα 

με τις σιωπηλές εκβλαστήσεις της· 

σαν αιώνιο ταμπούρλο αντηχεί 

των διαδοχών η ροή, το πέρασμα 

απ' το ένα ον στο άλλο, και γεννάω, γεννάω, γεννάω 

με ο,τι γεννιέται, και γίνομαι ένα 

με την επαύξηση, με τη βουβή εξάπλωση 

όλων όσα με τριγυρίζουν συρρέοντας, βρίθοντας, 

αναπαραγόμενα σε πυκνές υγρασίες μέσα, 

σε στήμονες, σε τίγρεις, σε ζελατίνες.

Στη γονιμότητα ανήκω

και θα μεγαλώνω όσο μεγαλώνουν και οι ζωές: 

είμαι νέος με τη νιότη του νερού, 

είμαι αργός με τη βραδύτητα του χρόνου, 

είμαι καθαρός με την καθαρότητα του αέρα, 

σκοτεινός με το κρασί της νύχτας, 

και θα είμαι ακίνητος, ήρεμος, όταν γίνω

τόσο ορυκτός, που δεν θα βλέπω πιά ούτε θ᾽ ακούω 

και δεν θα συμμετέχω σε ο,τι γεννά, γεννιέται, μεγαλώνει.

Αφού διάλεξα τη ζούγκλα 

για να μάθω να είμαι και να υπάρχω, 

φύλλο το φύλλο, 

συνέχισα τα μαθήματά μου 

κι έμαθα να είμαι ρίζα, 

βαθύς, βαθύτατος πηλός, 

αμίλητο χώμα, κρυστάλλινη νύχτα, 

και σιγά-σιγά, βήμα το βήμα, έμαθα όλη τη ζούγκλα.

P. Neruda 

Δεν είσαι οι άλλοι

Δε θα σε γλιτώσουν όσα άφησαν γραμμένα 

όλοι εκείνοι που ικέτευε ο φόβος σου, 

δεν είσαι οι άλλοι και το βλέπεις τώρα 

πως είσαι το κέντρο του λαβύρινθου που χαράζουν 

τα βήματά σου. Δεν σε γλιτώνει η αγωνία 

του Ιησού ή του Σωκράτη, ούτε κι ο κραταιός 

χρυσαφένιος Σιντάρτα, που δέχτηκε το θάνατο 

κάποιο απόβραδο, μέσα στον κήπο. 

Και είναι σκόνη η λέξη που έγραψε 

το χέρι σου ή τα λόγια που πρόφεραν 

τα χείλια σου. Δεν έχει οίκτο η Μοίρα 

και η νύχτα του Θεού τέλος δεν έχει. 

Το υλικό σου είναι ο χρόνος, ο αέναος χρόνος. 

Είσαι μία μία η κάθε στιγμή.

J. Borges

Ευγενικές διαδηλώσεις

Και τώρα διαλυθείτε. Μα ησύχως! 

Σας το 'πα: Ησύχως. Δηλαδή ευγενικά, 

πώς το λένε; Με τεμενάδες 

και με εδαφιαία σκυψίματα: 

«Πολυχρονεμένε μου Εφέντη, 

σκόνη να γίνω να με πατήσεις!».

Τι τα σπουδάσαμε όλα αυτά 

στο φροντιστήριο του Καραγκιόζη; 

Επαναλαμβάνομεν λοιπόν: Ησύχως. 

Σα λαδιά, που απλώνεται ησύχως.

Όπως στο βωβό κινηματογράφο 

όπου μιλούν, φιλούν, θορυβούν 

ησύχως.

Λοιπόν... Ξελαρυγγιστείτε... ησύχως!

Μ. Λουντέμης

Ο ποιητής διακηρύσσει τη φήμη του

Ο κύκλος τ' ουρανού μετράει τη δόξα μου 

οι βιβλιοθήκες της Ανατολής διεκδικούν 

τους στίχους μου, 

οι εμίρηδες με ψάχνουν για να με λούσουν στο χρυσάφι,

οι άγγελοι έχουν κιόλας το τελευταίο μου ποίημα αποστηθίσει. 

Τα σύνεργα της δουλειάς μου 

είναι η περιφρόνηση και η αγωνία·

μακάρι να γεννιόμουν πεθαμένος.

J. Borges

Υπήρξε άραγε εποχή

Υπήρξε άραγε εποχή που ξέχναγαν οι χορευτές 

τις πίκρες τους σαλτάροντας στις παιδικές µας συντροφιές; 

Υπήρξε: όταν έκλαιγαν πάνω από τα βιβλία. 

Όµως ο χρόνος έσπειρε στο δρόµο τους σαράκι. 

Κάτω απ’ το θόλο τ’ ουρανού, υπάρχουν τώρα επισφαλείς. 

Ό,τι δεν µάθαµε ποτέ, το πιο ασφαλές στον κόσµο αυτό. 

Κάτω απ’ τ’ αστέρια τ’ ουρανού, όσοι δεν έχουν χέρια, 

έχουνε χέρια καθαρά και πνεύµα ερηµικό, 

γαλήνιο κι ανέπαφο. Απ’ όλους βλέπει καλύτερα ο τυφλός.

D. Thomas 

Πολτός ο πολιτισμός

Πολτός ο πολιτισμός του νυν 

συνονθύλευμα άπειρων στοιχείων 

αδυσώπητη η πληροφόρηση ρέει 

ακράτεια ακατέργαστων πρώτων υλών.

Πολτός ο πολιτισμός του νυν 

σε ουτοπίες ακατάσχετου κερματισμού 

ένας αχταρμάς από άμορφα σχήματα 

ή κατασκευές γεωμετρικές, αφηρημένες,

Πολτός ο πολιτισμός του νυν 

δίχως οργάνωση θρύψαλα αισθητικής 

παραγωγή υπερβολών με υψηλό πυρετό 

που δεν αποβλέπει πια σε τίποτε.

Πολτός ο πολιτισμός σήμερα 

η τέχνη κατάντησε τεχνολογία 

οι μηχανές τα μυαλά έχουν ακυρώσει 

τα μαθηματικά παραμέρισαν τη διαίσθηση.

Πολιτισμός πολτώδης της εποχής 

εξόρισε το μυστήριο στην πολυσημία 

η αινιγματικότητα έγινε σταυρόλεξο 

και το άγνωστο είναι θέμα χρόνου.

Η ομορφιά κατακρεουργήθηκε 

η αρμονία απαγορευμένη διά ροπάλου 

η ευχαρίστηση εκδιώχτηκε απ' την αισθητική 

η ευαισθησία πνίγηκε στην ασχήμια.

W. Puchner

Προσωπικό

Επειδή η ζωή μας μοιάζει να φυραίνει

μέρα τη μέρα, δε θα πει πως η ζωή

δεν αξίζει τον κόπο.

Επειδή σ’ αγάπησα και σ’ αγαπώ ακόμη

κι ας μην είναι όπως παλιά,

δε θα πει πως πέθανε η αγάπη,

κουράστηκε ίσως σαν καθετί που ανασαίνει.

Επειδή περνάς δύσκολες μέρες

σκυμμένη σε χαρτιά και γκρεμούς

που δεν κλείνουν, κι εγώ πηδάω

τις νύχτες επί κοντώ λαχανιάζοντας,

δε θα πει πως δεν έχουμε

μοίρα στον ήλιο, έχουμε

τη δική μας μοίρα.

Επειδή πότε είσαι άνθρωπος

και πότε πουλί, φέρνεις στο σπίτι μας

ψωμάκια μικρά της αποδημίας

κι ελπίζουνε τα παιδιά μας

σε καλύτερες μέρες.

Επειδή λες όχι και ναι κι ύστερα όχι

και δεν παραιτείσαι, ντρέπομαι

για τα ίσως, τα μπορεί τα δικά μου,

μα δεν αλλάζω, όπως δεν αλλάζεις κι εσύ,

αν αλλάζαμε θα ’μαστε πάλι

δυο άγνωστοι και θ’ αρχίζαμε

απ’ το άλφα.

Τώρα ξέρουμε πού πονάς

πού σωπαίνω πότε γίνεται παύση,

διακοπή αίματος και κρυώνουν

τα σώματα, ώσπου μυστικό δυναμό

να φορτίσει πάλι τα μέλη

με δύναμη κι έλξη και δέρμα ζεστό.

Επειδή είναι δύσκολο ν’ αγαπάς

και δυσκολότερο ν’ αγαπάς τον ίδιο άνθρωπο

για καιρό, κάνοντας σχέδια και παιδιά

και καβγάδες, εκδρομές, έρωτα, χρέη

κι αρρώστιες, Χριστούγεννα, Κυριακές

και Δευτέρες, νόστιμα φαγητά

και καμένα, θέλοντας ο καθένας

να ’ναι ο άλλος γεφύρι και δέντρο

και πηγή, κατά τις περιστάσεις

ή και όλα μαζί στην ανάγκη,

δε θα πει πως εγώ δεν μπορώ

να γίνω κάτι απ’ αυτά ή και όλα μαζί,

κι αν είναι να περάσω

μια ζωή στη σκλαβιά –έτσι κι αλλιώς–

ας είμαι, λέω, σκλάβος της αγάπης.

Μ. Γκανάς

Γιατί γράφω

Γράφω για να περάσει η ώρα 

να γεμίσει το κενό ενός διαστήματος

όπου ο άδειος χρόνος χάσκει 

σα μαύρη τρύπα να με καταβροχθίσει 

και υποφέρω τον πόνο του τίποτε 

δίχως δράση και αντίδραση· έστω.

Η νεκρή ώρα ν' ανασταίνεται δύσκολο

νυσταγμένη χασμουριέται στου εραστή 

το πρόσωπο που δοκιμάζει τα μάγια 

που έμαθε στη δημιουργική γραφή 

στο μάθημα του εξ ορισμού αδύνατου.

Γράφω για να ξεγελάσω το χρόνο· 

δήθεν δεν μπορώ ν' ασχοληθώ μ' αυτόν.

Τα σύντομα είναι τα δύσκολα. 

Τα άλλα, πεζογραφία.

W. Puchner

Ο συνένοχος

Με σταυρώνουν κι εγώ πρέπει να 'μαι τα καρφιά κι ο σταυρός. 

Μου προσφέρουν το ποτήριο και πρέπει εγώ να 'μαι το κώνειο. 

Μ' εξαπατούν κι εγώ πρέπει να 'μαι το ψέμα. 

Με καίνε και πρέπει εγώ να 'μαι η κόλαση. 

Οφείλω να μεγαλύνω και να ευλογώ την κάθε στιγμή του χρόνου.

Τροφή μου είναι τα πάντα. 

Το ακριβές βάρος του σύμπαντος, η ταπείνωση, η δοξολογία. 

Πρέπει να συγχωρώ αυτόν που με πληγώνει. 

Η ευτυχία μου ή η δυστυχία μου δεν έχουν σημασία. 

Είμαι ο ποιητής.

J. Borges