Πέμπτη 13 Ιουνίου 2024

Υπάρχει αρκετή μεταφυσική

Υπάρχει αρκετή μεταφυσική
στο τίποτα να μη σκέφτεσαι.
Τι σκέφτομαι για τον κόσμο;
Να ήξερα τι σκέφτομαι για τον κόσμο!
Αν δεν ήμουνα στα καλά μου
θα τόνε σκεφτόμουνα.
Τι ιδέα έχω για τα πράγματα;
Τι γνώμη έχω για αιτίες και αποτελέσματα;
Τι διαλογίστηκα για Θεό και ψυχή
και την δημιουργία του κόσμου;
Δεν ξέρω. Για μένα οι σκέψεις γιʼ αυτά
είναι να κλείνω τα μάτια και να μη σκέφτομαι.
Είναι να τραβώ τις κουρτίνες
του παραθύρου μου (αν και δεν έχει κουρτίνες).
Το μυστήριο των πραγμάτων;
Να ήξερα τι είναι μυστήριο!
Το μόνο μυστήριο είναι
ότι υπάρχει κάποιος
πού σκέφτεται το μυστήριο.
Αυτός πού στέκεται στον ήλιο
και κλείνει τα μάτια
αρχίζει να μην καταλαβαίνει
το φώς τι είναι
και να σκέφτεται πράγματα
στην πλησμονή της κάψας.
Ανοίγει τα μάτια και βλέπει τον ήλιο
και να σκεφτεί πλέον
τίποτα δεν μπορεί
γιατί το φώς του ήλιου
αξίζει πιότερο από τις σκέψεις
όλων των φιλόσοφων
και όλων των ποιητών.
Το φώς του ήλιου
δεν ξέρει αυτό πού κάνει
και γιʼ αυτό δε σφάλλει
όντας ωραίο και απλό.
Μεταφυσική;
Τι μεταφυσική έχουν εκείνα τα δέντρα;
Αυτή του να είναι πράσινα και θαλερά
του να έχουνε κλαδιά
και να δίνουνε φρούτα στην εποχή τους
πού δεν μας κάνει να σκεφτόμαστε
ότι δεν ξέρουμε να τα ανταποδώσουμε.
Ωστόσο ποια καλύτερη μεταφυσική
από τη δική τους
πού είναι το να μη ξέρουν
γιατί ζουν
ούτε το να ξέρουν
ότι δεν το ξέρουν;
«Εσωτερική συγκρότηση των πραγμάτων»…
«Εσωτερικό νόημα του σύμπαντος»…
Όλα σφαλερά πού τίποτα
δε θέλουνε να πουν.
Απίστευτο πού μπορεί
να σκέφτεσαι για τέτοια πράγματα.
Είναι σα να σκέφτεσαι
για αιτίες και σκοπούς
όταν χαράζει η αυγή
και μέσα από τα φυλλώματα
ένα ʼχλιό χρυσαφί
διαλύει το σκοτάδι.
Το να σκέφτεσαι
το εσωτερικό νόημα των πραγμάτων
είναι παραπανίσιο,
όπως το να σκέφτεσαι την υγεία
ή το να πίνεις με ένα ποτήρι
από το νερό μιας πηγής.
Το μόνο εσωτερικό νόημα των πραγμάτων
είναι ότι δεν έχουνε κανένα
εσωτερικό νόημα.
Δεν πιστεύω σε Θεό
γιατί ποτές δεν τον είδα.
Αν ήθελε να τόνε πιστεύω
θα ερχότανε το δίχως άλλο
να μού μιλήσει
και θα ʽμπαινε μέσα από τη πόρτα μου
λέγοντας μου: Είμαι εδώ!
(Ίσως είναι γελοίο στʼ αυτιά εκείνου
πού μη ξέροντας τι είναι να κοιτάς
ίσια τα πράγματα
δεν καταλαβαίνει αυτόν
πού μιλάει γιʼ αυτά
με τον τρόπο της έκφρασης
πού η όψη τους παραπέμπει).
Όμως αν ο Θεός, είναι τα λουλούδια
και τα δέντρα και τα βουνά
κιʼ ο ήλιος και το φεγγάρι,
τότε τόνε πιστεύω,
τότε τόνε πιστεύω
για κάθε λεπτό
κιʼ όλη μου η ζωή
είναι προσευχή και λειτουργία
και ευχαριστία με τα μάτια
και από τα αυτιά.
Αλλά αν ο Θεός είναι
τα λουλούδια
και τα δέντρα και τα βουνά
κιʼ ο ήλιος και το φεγγάρι,
γιατί τον λέμε Θεό;
Τον λέω
λουλούδια
και δέντρα και βουνά
και ήλιο και φεγγάρι˙
Γιατί αν ήτανε καμωμένος
για να τον έβλεπα
λουλούδια
και δέντρα και βουνά
και ήλιο και φεγγάρι,
αν μού εμφανιζότανε
λουλούδια
και δέντρα και βουνά
και ήλιος και φεγγάρι,
είναι γιατί θα ήθελε
να τόνε ξέρω
για λουλούδια
και δέντρα και βουνά
και ήλιο και φεγγάρι.
Γιʼ αυτό και τον υπακούω
(Τι περισσότερο ξέρω εγώ για τον Θεό
απʼ ότι ο Θεός για τον εαυτό του;)
τον υπακούω ζώντας, αυθόρμητα,
σαν κάποιος πού ανοίγει τα μάτια
και βλέπει,
και τόνε λέω λουλούδια
και δέντρα και βουνά
και ήλιο και φεγγάρι
και τον αγαπάω
χωρίς να τον σκέφτομαι
και τόνε σκέφτομαι
βλέποντας και ακούγοντας
και βαδίζω πάντοτε
δίπλα του.

F. Pessoa